Boże Narodzenie w Niemczech – jak wygląda naprawdę ?

Boże Narodzenie – czas magiczny, pełny tradycji i zwyczajów. Książki i podręczniki szkolne mówią wiele o tradycjach bożonarodzeniowych pielęgnowanych w Niemczech, jak na przykład: 9 potraw na wigilijnym stole, układanie pieniążka pod talerzem, czytanie opowieści bożonarodzeniowych, składanie sobie życzeń, czy zapalanie świeczek na stole. Czy tak faktycznie jest ? Większość osób, czytających ten wpis też mieszka w Niemczech, ale jednak my jemy Wigilię naszą, polską. Dlatego też, zapytałam opiekunów i opiekunki osób starszych w Niemczech, jak to jest z niemiecką tradycją bożonarodzeniową.

Cały wpis zacznę od wypowiedzi jednej z Pań: “Dzień dobry. W odpowiedzi na Pani pytanie mogę powiedzieć tak: całe przygotowania Świat Bożego Narodzenia zależą w dużej mierze od nas samych .Jeżeli w danej miejscowości mieszka rodzina, to albo przychodzi do mamy czy taty, albo w jeden dzień świąt zaprasza opiekunkę z podopieczną czy podopiecznym lub razem idziemy do restauracji na dobry obiadek deser, lody czy też kawę. (…) Sytuacja miewa się w zależności od zasobów finansowych podopiecznych i stosunków rodzin z podopiecznymi. Stoły świąteczne nie są puste. Są przepiękne dekoracje świąteczne no i tradycje danego regionu np. Wigilia – na północy Niemiec przy Morzu Północnym to: gotowane, pokrojone w kostkę czy plasterki usmażone kartofle z koperkiem lub pietruszką, do tego duża parówka na gorąco, ryby smażone, sałatki z krewetek i matiasy – śledzie (przepyszne!). To była tradycja w ewangelickiej rodzinie. Teraz region: Rheinland: katolicy – Wigilia zawsze u córki, druga córka przyniosła sałatki z piersi kurczaka i pieczarkami no i ja tez zrobiłam gyrosa, który zniknął w momencie. Kolacje rozpoczynały się w godzinach 17 lub 18 ze względu na stan podopiecznych bo bardzo chora osoba nie usiedzi za długo. Zawsze są też napoje, soki no i szampan. Prezenty są również. Ja pisze tylko to czego ja doświadczyłam. Po wejściu do domu córki podopiecznej prezenty dla każdego były położone na stole i krześle którym siedzi dana osoba. Osoba siadająca odkładała swój prezent za swoje krzesło .Po kolacji każdy rozpakowywał swój prezent. (…) Po wejściu do domu córki były też kolędy z płyt. Przed kolacją życzenia. I odśpiewana kolęda. Wszystko to zależy w dużej mierze od nas samych Jeżeli przyłączymy się tez do tej organizacji, chociażby coś malutkiego zrobimy od siebie, to i wszystko wygląda inaczej. Chyba że podopieczni nie mają rodzin. Ale wtedy możemy to my opiekunki zorganizować te święta u podopiecznych w domu. Wszystko co byśmy ugotowali czy przygotowali jest tu dla każdego z nich pyszne. Wiadomo, że co kraj to inny obyczaj i tu nie ma garów z bigosami czy kutii itp. Ale nie jest pusto ! Na kieszeń podopiecznych jest po prostu po troszeczku. Ja rozumiem, że co by nie było to nie jest tak samo jak w Polsce. (…) Serdecznie pozdrawiam wszystkie opiekunki i życzę wszystkim wszystkiego dobrego.”

Piękny, pełny świątecznej aury wpis 🙂 ale czy w każdym domu możemy znaleźć podobne tradycje ? Poniżej przedstawiam Wam to, czego się dowiedziałam od innych opiekunów i opiekunek (UWAGA ! tradycje te różnią się w 100% od naszych polskich tradycji, dlatego uszanujmy różnorodność. Niemcy to przecież nie Polska, a Polska to nie Niemcy. Każdy kraj ma swoje zwyczaje 🙂

Bayern:

Wigilia ( w każdym domu jest inaczej, dlatego odpunktowałam wypowiedzi):

• Kapusta kiszona gotowana z boczkiem + biała kiełbasa z wody, chleb, musztarda, do picia piwo. 1 i 2 dzień świąt nie jest obchodzony uroczyście.
• Rolada wołowa + pieczone jabłka. 1 i 2 dzień świąt -> wyjście do restauracji z rodziną.
• W Wigilię wychodzi się do kościoła. Po kościele spotyka się razem rodzina, która obdarowuje się prezentami. Wszyscy śpiewają kolędy, jedzą łososia i piją likier.
• Gulasz z sarny lub jelenia + szpecle. 1 dnia świąt jest wyjście z rodziną do restauracji.
• Sałatka kartoflana + kotlet
• Kiełbasa + ziemniaki, kapusta kiszona. Rodzina obdarowuje się prezentami. 1 i 2 dzień świąt są uroczyste. Niemcy jedzą np. zawijaki z dodatkami, lub gęś, knedle i sałatkę.
• biała kiełbasa z bułką i musztardą
• przystawka z łososia, zupa z dyni, pieczone ziemniaki, fasolka szparagowa w szynce, mięso, deser + wino (wygląda to bardziej na obiad, niż kolację)

Hessen

• Wigilia nie jest uroczystym dniem. Święta zaczynają się 25 grudnia ( w 1 dzień świąt). Niemcy spotykają się rodzinnie, jedzą obiad (najczęściej mięsny), piją wino, kawę i na deser jest ciasto. 2 dnia świąt jest wyjście do restauracji na ciasto i kawę.
• Ciasto, kawa + lampka szampana. 1 dna świąt jest tort i szampan. 2 dzień świąt nie jest obchodzony uroczyście.
• Wigilia nie jest obchodzona. 1 dnia świąt są spotkania rodzinne przy obiedzie. 2 dzień świąt nie jest obchodzony uroczyście. Niemcy za to przywiązują bardzo dużą wagę do dekoracji i światełek.
• tosty z szynką, ser + dodatki. 1 dnia świąt jest obiad (gęś + knedle + czerwona kapusta. Na deser lody. A po południu jest kawa i ciasto).
• Kolacja wigilijna jest rodzinna, ale dużo skromniejsza niż w Polsce. Na stole pojawiła się taca z rybami i białym pieczywem. 1 i 2 dzień świąt jest jak zwykła niedziela. Niemcy nie dzielą się opłatkiem i nie składają sobie życzeń.
• Kolacja wigilijna była międzynarodowa (wielu gości z różnych krajów). Zaczyna się od prezentów i szampana. Jest serwowane także mięso na ciepło, sałatki, owoce, wino czerwone. W tle słychać kolędy.
• Na Wigilii pojawiło się 6 polskich dań: pierogi z kapustą i grzybami, krokiety, barszcz, ryba, zupa grzybowa, śledzie. Były także dania mięsne.
• śledź, ryby i sałatki
• Wigilia: frytki, kiełbaski, hamburgery z musztardą+ sałatka kartoflana. Nie obchodzi się 1 i 2 dnia świąt.

Nordrhein-Westfalen

• W Wigilię jest wyjście do kościoła, ale kolacja nie jest świętowana uroczyście. 1 dnia świąt przyjeżdża rodzina na obiad. Jest serwowana kaczka i czerwona kapusta. Po południu jest kawa, lody lub ciasto. 2 dzień świąt jest zwykłym dniem. Są piękne ozdoby świąteczne i choinka.
• Na Wigilię je się smażoną rybę, sałatkę kartoflaną, białe kiełbaski z musztardą. Na deser jest ciasto kruche z jabłkiem polewane sosem waniliowym na ciepło. 1 dnia świąt spotyka się cała rodzina. Dają sobie prezenty, jedzą ciasto i piją piwo. 2 dnia świąt: pieczeń, ziemniaki + sos.
• pizza, grill, owoce morza, sałatki
• parówki + kapusta + ziemniaki, na deser kawałek ciasta

Berlin

• Wigilia: gęś pieczona z mandarynkami, jabłka, kapusta czerwona z jabłkiem i miodem, ziemniaki a dodatkowo serwowana była sałatka owocowa (gruszka, czerwone winogrona, rodzynki, orzechy, migdały – pokrojone w kostkę i zalane sosem własnym) a do picia był podawany szampan bezalkoholowy. Po kolacji była kawa + strucla. Kolacja była bardzo uroczysta, przy świecach. Cała rodzina śpiewała kolędy. 1 i 2 dzień świąt nie był obchodzony uroczyście.

Niedersachsen

• Wigilia: kolacja wigilijna jedzona w rodzinnym gronie. Serwowana była ryba na ciepło + pieczywo + sałatka. Rodzina obdarowała się prezentami. 1 dzień świąt to rodzinny obiad w restauracji + kawa po południu. 2 dzień świąt kawa i ciasto z rodziną bliższą i dalszą (bez obiadu).
• kiełbasa w sosie
• sałatka ziemniaczana, parówki, ciasto, kawa, wino i piwo

Hamburg

• Wigilia: wspólny obiad z deserem (ciasto + kawa). Rodzina daje sobie prezenty. 1 i 2 dzień świąt: sałatka ziemniaczana, schab z kurkami, szparagi, kiełbasa, kotlet
• gęś

Baden-Württemberg

• Wigilia: spotkania rodzinna, obiadokolacja (mięsna) + deser
• przystawka z łososia, zupa z dyni, pieczone ziemniaki, fasolka szparagowa w szynce, mięso, deser + wino
• bagietki z tuńczykiem
• pięknie przystrojona choinka, fondue, warzywa, talerz sera i wędlin, wino. Rodzina śpiewała kolędy.
• raclette + sałatka ziemniaczana + surówki. Na 1 i 2 dzień świąt był normalny obiad.

Sachsen

• Bratwurst z cytryną, puree ziemniaczane i kapustą kiszoną. Na deser było ciasto. Rodzina dawała sobie prezenty, a dom był udekorowany już od początku grudnia

Saarland

• tarta z serem + kapusta kiszona, tarta z szynką, raclette. 1 dzień świąt – obiad mięsny, 2 dzień świąt – zwykły dzień

Dodatkowe menu świąteczne (niestety bez nazw miejscowości i regionu):

• Wigilia zaczynała się już o godzinie 12
• chleb z serem i salami
• Niemcy przykładają dużo większą wartość do dekoracji, niż do jedzenia (były stroiki ze świerku i gwiazdy betlejemskie)
• Sałatka makaronowa i kartoflana, parówki
• kluski na parze, sos, surówki + prezenty
• tosty z wędliną, łosoś wędzony w plasterkach, cebula w zalewach i rzodkiewka w occie
• sałatka ziemniaczana, Bratwurst, prezenty. 1 dnia świąt: roladki, kartofle, kapusta czerwona a na podwieczorek: torcik z bitą śmietaną. 2 dzień świąt: rolada z indyka
• na pomorzu: Na Wigilię je się sałatkę ziemniaczaną i kiełbaski. 1 dnia świąt: ziemniaki, kaczka i czerwona kapusta, 2 dzień świąt jest zwykłym dniem
• ryby i ciasto
• frytki, gulasz, makaron, zielona sałata. Było dużo dekoracji świątecznych, choinka i prezenty
• rolady wołowe, ziemniaki pieczone i smażone, sałatka. Rodzina dzieliła się prezentami
• nie było ryb, ale wszystkiego było pod dostatkiem
• sałata, kisiel, lody, królik. 2 dnia świąt był obiad w restauracji.
• indyk
• typowa polska Wigilia
• gęś
• nikt nie dzieli się opłatkiem
• prezenty wręcza się uroczyście dla każdej osoby. Dana osoba musi rozpakować przy wszystkich i się ucieszyć 🙂
• pierwszego dnia świąt jest zazwyczaj kaczka lub gęś na obiad z ziemniakami i czerwoną kapustą, ewentualnie rolady wołowe. Nie szykuje się przystawek (ryby, mięso, sałatki). Niemcy wychodzą także bardzo chętnie do restauracji na świąteczny obiad.

Podsumowując mój wpis, tak jak widzimy, nie ma jednej, głównej tradycji Bożonarodzeniowej w Niemczech. Nie ma 12 dań, tak jak u nas, jedni śpiewają kolędy, a inni spędzają świąteczny czas jak każdy inny dzień. Każdy spędza ten czas jak najlepiej potrafi 🙂

Pozdrawiam Was bardzo serdecznie,

Patrycja

Przeczytaj także: