Imperativ, czyli tryb rozkazujący. Może zacznę od tego, że nie uczymy się trybu rozkazującego po to, żeby się kłócić (chociaż przy kłótniach też się przydaje 🙂 Tryb rozkazujący pomaga nam w życiu codziennym, w normalnym porozumiewaniu się, tak samo jak mówimy po polsku:

daj mi numer do Anki / usiądź tutaj / nie żartuj

-> to nie są wyrażenia używane w kłótni, prawda?

W języku niemieckim jest podobnie.

Poniżej opiszę, w jaki sposób tworzymy tryb rozkazujący:

  • Tryb rozkazujący nie tworzy się dla ich, er, sie, es -> to logiczne.

Nawet jak chcemy rozkazać samemu sobie, wtedy mówimy

np. idź i mu powiedz! (czyli kto ma iść? ty!)

 

  • Tryb rozkazujący dla 1. i 3. osoby liczby mnogiej (czyli “wir” i “Sie”)

-> zamieniamy miejscami czasownik z osobą, w taki sam sposób, jak tworzymy pytanie:

Sie lesen den Satz. -> Lesen Sie den Satz! (Proszę przeczytać zdanie!)

Wir gehen ins Kino. -> Gehen wir ins Kino! (Chodźmy do kina!)

 

  • Tryb rozkazujący dla 2. osoby liczby mnogiej (ihr)

-> usuwamy osobę “ihr” i zostawiamy sam czasownik:

Ihr schreibt. -> Schreibt!

Ihr lernt. -> Lernt!

Ihr helft. -> Helft!

 

  • Tryb rozkazujący dla 2 osoby liczby pojedynczej (du)

– tutaj mamy kilka punktów do zapamiętania:

-> usuwamy osobę “du” i końcówkę “-st”

Du fragst. – Frag!

Du gehst. -> Geh!

Du sprichst. -> Sprich!

Du rufst an. -> Ruf an!

Du stellst dich vor. -> Stell dich vor!

 

  • jeżeli przy odmianie czasownika przez osoby dodawaliśmy dodatkową literę “e” po to, żeby łatwiej było wypowiedzieć wyraz,

w trybie rozkazującym “e” zostanie:

Du antwortest. -> Antworte!

Du wartest. -> Warte!

Du bildest. -> Bilde!

 

Uwaga! Wg starej niemieckiej gramatyki powinniśmy zawsze wstawiać literę “e”, dlatego też starsi Niemcy mówią w trybie rozkazujący w następujący sposób: Gehe! Komme! Stehe!

 

  • Jeżeli w odmianie czasownika dodawaliśmy umlaut ze względu

na odmianę nieregularną, wtedy umlaut nie pojawia się w trybie rozkazującym:

Du fährst. -> Fahr!

Du schläfst. -> Schlaf!

 

Uwaga! Jeżeli umlaut pojawiał się w wyrazie w bezokoliczniku (nie został dodany tylko ze względu na odmianę nieregularną), wtedy zostanie, np.  Du öffnest. -> öffne!

 

Czasowniki “haben” i “sein” tworzą w trybie rozkazującym formy nieregularne:

Hab!  -> Habt!  -> Haben Sie!

Sei!  -> Seid!  -> Seien Sie!

 

Jeśli interesuje Cię temat czasownika w języku niemieckim, kliknij tutaj

Dodaj komentarz