Elterngeld, Mutterschafstgeld, Elternzeit – podstawowe informacje

Na początku mojego wpisu chciałabym podziękować Kamili Berkowicz za zaproszenie do publikacji i możliwość podzielenia się  wiedzą.

Kim jestem?

Nazywam się Sylwia Koczula i zajmuję się świadczeniami rodzinnymi w Niemczech, przede wszystkim Elterngeld i Kindergeld. Więcej o mnie na mojej stronie internetowej www.sylwiakoczula.com.pl

Kiedyś,  dawno temu moja koleżanka powiedziała takie słowa „Emigracja to szkoła życia”.

Miała rację, przyjazd do innego kraju, często ze słabą znajomością języka i blokadą do mówienia, praca  poniżej kwalifikacji. Kiedy w tym wszystkim pojawia się wiadomość o dziecku  to z jednej strony to ogromna radość, a z drugiej stres i  niepokój.

Jak poradzę sobie  w szpitalu? Jak to „wszystko” przebiega w Niemczech? Jakie formalności są to załatwienia ? W jakiej kolejności? Kiedy?

Często słyszę od przyszłych rodziców, ze nic nie wiedzą w tym temacie, nie mają nawet pojęcia od czego zacząć.

Dzisiejszy  wpis będzie takim zarysem postępowania, uporządkowaniem informacji.

W prezencie za zapis na mój newsletter przygotowałam listę Co, gdzie i kiedy załatwić w ciąży i po porodzie? Może się również Wam  przydać😉 Link do listy https://www.subscribepage.com/niemiecka_papierologia_w_pigulce

Zacznijmy od początku….

Kobiety w stosunku pracy powinny poinformować o ciąży pracodawcę, w zależności od tego jaką pracę wykonują mogą dostać zakaz pracy tzw. Arbeitsverbot,  od pracodawcy jeśli pracodawca nie ma dla nich pracy, którą mogą bezpiecznie wykonywać w ciąży lub od lekarza jeśli zdrowie dziecka lub matki jest zagrożone. Podczas zakazu pracy mają zapewnione 100 procent pensji.

Na wszystko formalności związane ze świadczeniami jest czas praktycznie do 7 miesiąca ciąży.

 O czym warto pomyśleć wcześniej? Oto kilka przykładów, wspomniana wyżej lista zawiera więcej pomysłów

Czy mogę skorzystać z pomocy finansowej w skompletowaniu wyprawki?( W jakiej instytucji? Jakie są wymogi?)

Czy chcę skorzystać z pomocy położnej? ( najlepiej znaleźć odpowiednią osobę do 20 tyg. ciąży)

Do jakiego pediatry chcę zapisać  dziecko? ( czy są wolne miejsca?)

Czy interesuje mnie szkoła rodzenia?

 W jakim szpitalu  ma odbyć się poród ? Czy są tam organizowane wieczory informacyjne dla rodziców( jakie są terminy?)

Czy interesujące wydaje się dorabianie w okresie pobierania Elterngeld?

Czy  moja umowa  o pracę jest terminowa , jeśli tak w jakim okresie się kończy?

Gdzie dziecko ma mieć ubezpieczenie zdrowotne?( w jakiej Krankenkasse, u którego rodzica?)

Czy warto zmienić klasę podatkową?

W niektórych przypadkach może mieć  to pozytywny wpływ na wysokość Elterngeld ( to akurat dłuższy temat- omówiony w moim ebooku Niemiecka Papierologia w pigułce, czyli wszystko co powinni wiedzieć przyszli rodzice)

Dobrze nie zaczęłam, a pytania namnożyły się jak grzyby po deszczu😉

Dwie ważne rzeczy , które są do załatwienia na pewno przed porodem to Mutterschaftsgeld i Elternzeit dla ojca dziecka, jeśli ma zacząć się z dniem urodzenia dziecka.

Elternzeit dla ojca dziecka

– jeśli ma zacząć się w dniu urodzenia to trzeba to zgłosić pracodawcy najpóźniej 7 tygodni przed rozpoczęciem, czyli w tym przypadku 7 tygodni przed planowanym terminem porodu, ale nie wcześniej niż 8 tygodni przed , ze względu na ochronę przed wypowiedzeniem , która wynosi też 8 tyg. zgłoszenia.

 Wniosek składamy na piśmie, pracodawca potwierdza również pisemnie( od ojców wymagane jest do wniosku  Elterngeld pisemne potwierdzenie Elternzeit).

Elternzeit zaczyna się z rzeczywistą datą urodzenia dziecka, choć we wniosku podaje się  datę przypuszczalną. Jest przyznawany na miesiące życia dziecka (Lebensmonate), a nie na kalendarzowe- tu pojawia się najczęściej błąd, wyjaśniam na przykładzie.

Przykład-  przewidywana data porodu 17 listopada 2021 r.

Elternzeit ojca planowany na  1 i 2 miesiąc życia dziecka , daty we wniosku 17.11.21- 16.12.21 i 17.12.21- 16.01.22.

Dziecko przychodzi na świat  5.11.2021- Elternzeit zaczyna się 5.11., pracodawca potwierdza daty Elternzeit wg rzeczywistej daty urodzenia, prawidłowe daty Elternzeit 5.11.21-4.12.21 i 5.12.21-4.01.22.

Przy okazji wspomnę o Elternzeit dla mam, mamy składają wniosek w tygodniu po porodzie, jest to pierwsza  rzecz do załatwienia zaraz po narodzinach dziecka. Jeśli chodzi o Elternzeit to najważniejsze są terminy zgłoszenia , ważne żeby ich nie przegapić.

Wzory wniosków znajdziecie  w plikach grupy  Jak ogarnąć Elterngeld, Kindergeld i  Elternzeit (Facebook), której jestem administratorem https://www.facebook.com/groups/ElterngeldKindergeldElternzeit/files

Mutterschafstgeld- podstawowe informacje

Mutterschaftsgeld w wysokości do 13 euro dziennie ( są wyjątki od tej kwoty) otrzymują osoby, które są dobrowolnie ubezpieczone i obowiązkowo ubezpieczone (w ramach stosunku pracy). Przy czym osoby dobrowolnie ubezpieczone, których głównym zatrudnieniem jest praca na własny rachunek mają prawo do Muterschaftsgeld jeśli mają prawo do zasiłku chorobowego.

Około 7 tygodni przed planowanym terminem porodu należy pobrać od swojego ginekologa zaświadczenie o terminie porodu – tzw. Bescheinigung über den voraussichtlichen Geburtstermin. Na tym zaświadczeniu wpisuje się dane takie jak  imię, nazwisko ,data urodzenia, adres, nr konta, dane na temat zatrudnienia i przesyła się do swojej Krankenkasse. Z reguły załatwienie świadczenia nie wymaga żadnych dodatkowych wniosków, może różnić się to w zależności od kasy chorych. Jeśli dodatkowe wnioski, ankiety będą wymagane kasa chorych poinformuje o tym listownie.

Elterngeld- kilka istotnych rzeczy, bo nie sposób zawrzeć wszystkiego w 1 artykule😉

Bardzo dużo problemów sprawia rodzicom wybór pomiędzy Basiselterngeld, a Elterngeldplus. Zaczniemy od wyjaśnienia różnicy pomiędzy nimi.

Przy Basiselterngeld rodzicom przysługuje 12 miesięcznych kwot do dyspozycji, jeśli zdecydują się oboje pobierać Elterngeld (nie pracując więcej niż 30/32* godziny tygodniowo) to zyskują 2 dodatkowe miesiące(tzw. Partnermonate). Minimalny okres pobierania Elterngeld to dwa miesiące, maksymalny 12 miesięcy.

* 30 godzin dotyczy dzieci urodzonych do 31 sierpnia 2021, 32 godz. dzieci urodzonych od 1 września 2021.

Elterngeld plus – wylicza się jak Basiselterngeld, ale wynosi maksymalnie połowę kwoty, która należy się rodzicom bez dochodu z pracy na niepełny wymiar po porodzie.

1 miesiąc Basiselterngeld = 2 miesiące Elterngeldplus

Dodatkowo można wybrać Partnerschaftsbonus – są to 4 dodatkowe miesięczne kwoty Elterngeldplus. Warunkiem uzyskania bonusu jest praca obojga rodziców w 4 następujących po sobie miesiącach w przedziale 25- 30 godzin tygodniowo. Dla dzieci urodzonych po 1 września 2021 obowiązuje przedział 24-32 godziny tygodniowo w 2-4 następujących po sobie miesiącach.

Każdy z rodziców ma Elterngeld wyliczony ze swoich dochodów lub ew. Elterngeld minimalny (300 Euro przez rok lub 150 Euro przez  2 lata). Jeśli ojciec dziecka decyduje się na urlop wychowawczy też musi złożyć wniosek Elterngeld dla siebie.

Każdy land ma swoje wnioski. Przepisy zostały niedawno zmienione, trzeba zwrócić uwagę na to,  żeby pobrać właściwy (aktualny) wniosek. Wystarczy wpisać w wyszukiwarce frazę elterngeldantrag i land Osoby, które mają zameldowanie w Niemczech korzystają z wniosku Landu zamieszkania. Osoby, które nie mają meldunku z wniosku Landu, który jest siedzibą pracodawcy. Do wniosku trzeba dobrać odpowiednie załączniki.

Najczęściej spotykanym załącznikiem jest  Eklärung zum Einkommen (inaczej Einkommenseklärung), jest to oświadczenie o dochodach,  polecam złożyć ten załącznik nawet osobom , które nie uzyskiwały dochodu przed urodzeniem dziecka. Warto zwrócić uwagę na załączniki związane z pandemią koronawirusa.

Entgeltersatzlesistungen czyli świadczenia w miejsce wynagrodzenia, do najpopularniejszych należą zasiłek dla bezrobotnych (Arbeitslosengeld), zasiłek chorobowy (Krankengeld), Kurzarbeitergeld (zasiłek płacony w okresie skróconego czasu pracy czyli Kurzarbeit) nie są uwzględniane w wyliczaniu wysokości Elterngeld.

Kurzarbeitergeld nie liczy się jako dochód tylko Entgeldersatzleistung, ale jeśli Kurzarbeitergeld był związany z pandemią koronawirusa to

miesiące jego pobierania mogą zostać „przeskoczone” w wyliczeniu Elterngeld . Wyłączenie tych miesięcy może mieć pozytywny wpływ na wysokość Elterngeld.

Elterngeld wypłacany jest 3 mies. wstecz- nie warto dłużej czekać ze złożeniem wniosku.

Mam nadzieję, że podane informacje okażą się przydatne, zapraszam tez do lektury mojego fanpage’a Pogromczyni Papierów Urzędowych https://www.facebook.com/wnioskiElterngeldKindergeld  gdzie  znajdziecie jeszcze  wiele innych  przydatnych informacji w temacie świadczeń rodzinnych.

Wszystkiego dobrego, pozdrawiam Sylwia Koczula